بررسی مهم ترین تحولات بازار سرمایه در سال ۹۹،
یك سازمان و سه رئیس!
بازار سرمایه پارسال روزهای پر فراز و نشیب بسیاری را پشت سر گذاشت و اتفاقاتی را تجربه نمود که طی همه سالهای فعالیتش تجربه نکرده بود. یکی از این اتفاقات حضور سه رئیس متفاوت در سازمان بورس و اوراق بهادار در خلال یک سال بود!
به گزارش نیازگاه به نقل از ایسنا، اواخر فروردین سال قبل و درحالی که شاخص کل بورس اخیرا از ۶۰۰ هزار واحد عبور کرده بود و هنوز از مرز یک میلیون واحد هم نگذشته بود، شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار پس از حدود چهار سال از سمت خود استعفا کرد. هرچند محمدی از اواخر سال ۱۳۹۸ قصد رفتن از سازمان را داشته و حدودا سه مرتبه از سمت خود استعفا کرد اما هیچگاه دلیل این استعفا مشخص نشد. البته برخی صاحب نظران دلیل خداحافظی محمدی با سازمان را برخی قوانین همچون تغییر حجم مبنا و کاهش دامنه نوسانات از ۵ به ۲ درصد و... عنوان کردند اما این گمان ها هیچ گاه از جانب هیچ نهاد رسمی تایید نشد.
روزهای سیاه و سفید بورس
در هر صورت محمدی رفت و حسن قالیباف اصل بر صندلی ریاست سازمان تکیه زد. این درحالی بود که کمتر کسی پیشبینی میکرد شاخص کل بورس حتی از مرز دو میلیون واحد هم بگذرد. در زمان ریاست قالیباف اتفاقات بزرگ، مهم و پر چالشی در بازار سرمایه رقم خورد، از آزادسازی سهام عدالت بگیر تا ETF های دولتی.
در ابتدای حضور قالیباف شاخص کل بورس با رشد ۲۴۰ درصدی به دو میلیون واحد در اوایل مردادماه رسید اما ناگهان در راه اصلاح یا ریزش قرار گرفت و تا آبان ماه تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد کاهش پیدا کرد. روند نزولی شاخص کل در آبان ماه حدودا متوقف گردید و توانست تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد هم افزایش یابد اما باردیگر ورق بورس برگشت و شاخص تا اواسط اسفند مدام بین کانال یک میلیون و ۱۰۰ تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد در رفت و آمد بود.
البته روند پر نوسان شاخص کل تنها اتفاق پرهیجان بازار سرمایه در زمان ریاست قالیباف اصل نبود و از زمان حضور وی چند اتفاق مهم دیگر در این بازار رخ داد. یکی از این اتفاقات آزادسازی سهام عدالت بود که سبب شد پای حدود ۵۰ میلیون سهام دار به بازار سرمایه باز و این بازار بدون در نظر گرفتن ظرفیت های آن و همینطور دانش و آگاهی سهام دارانش، گسترده و گسترده تر شود.
اتفاق پر حاشیه دیگر صندوق های سرمایه گذاری دولت یا همان ETF ها بود، صندوق هایی که در ابتدا بازدهی چشم گیری داشتند اما در نهایت به ضرر رسیدند. دولت پارسال دو صندوق ETF را در بازار ارائه کرد. صندوق نخست همان دارایکم بود که طی آن دولت باقی مانده سهام خود در سه بانک و دو بیمه را در بازار ارائه کرد. این صندوق در زمان اوج بازار ارائه شد و تا بیشتر از ۲۰۰ درصد هم بازدهی داشت. پالایشی یکم که باقی مانده سهام دولت در چهار پالایشگاه بود، سرنوشتی کاملا متفاوت با دارایکم داشت. عرضه این صندوق از همان ابتدا به علت مخالفت وزارت نفت و کشمکش وزارت نفت با وزارت اقتصاد با حاشیه همراه بود، حاشیه هایی که حدودا نقطه اغاز ریزش بازار در مردادماه شد. این صندوق در نهایت عرضه و با تاخیر قابل معامله شد اما خریداران آن روز خوش خوش به خود ندیدند و درحالی که برای هر واحد این صندوق ۱۰ هزار تومان پرداخته بودند، شاهد کاهش ارزش هر واحد تا پنج هزار تومان هم بودند.
در کنار همه این اتفاقات تاکید دولت بر بازار سرمایه بود که شاید به ریزش بازار دامن زد. در روزهایی که کارشناسان اخطار می دادند روند صعودی بورس با واقهیت های اقتصادی کشور همخوانی ندارد و به اصطلاح این بازار حباب دارد، دولتمردان از هر فرصتی برای دعوت مردم برای حضور در این بازار استفاده می کردند و مردم اعتماد کرده به این دعوت، سرمایه های خرد و کلان خویش را وارد این بازار کردند. اما در نهایت هم سرمایه خویش را از دست دادند و اعتماد به این بازار را.
شاید بتوان گفت اصرار وزیر صمت بر قیمت گذاری دستوری فولاد در بورس کالا، تیر خلاصی بود که به اعتماد مردم زده شد و درحالی که که پارامترهای اقتصادی برای رشد بازار فراهم بود، علل سیاسی نه تنها مانع این رشد بود بلکه بر اتش نزولی شدن آن افزود.
همه این اتفاقات در کنار هم قرار گرفت تا قالیباف اصل رفتن را بر ماندن ترجیح دهد و متن استعفای خویش را تقدیم وزیر اقتصاد کند. قالیباف که سابقه ریاست ۱۰ ساله شرکت بورس را در کارنامه خود داشت، این دفعه فقط ۱۰ ماه در سازمان باقی ماند و ۳۰ دیماه بود که همانند محمدی با این سازمان خداحافظی کرد.
قالیباف در نامه استعفای خود گفته بود که "بنده در سخت ترین شرایط که مردم دعوت عمومی به بازار سرمایه شده بودند، آزاد سازی سهام عدالت و فروش صندوق های سهام دولتی (ETF ها) در بورس در حال انجام بود این وظیفه خطیر را به عهده گرفتم و در طول چند ماه خدمت در دشوارترین شرایط به دنبال توسعه بازار، تأمین مالی، ابزارها و نهادهای مالی بودم که در کمترین زمان بزرگترین کارها در بازار سرمایه انجام گردید ولی متاسفانه به واسطه اقدامات سیاسی و ورود غیرحرفه ای و بیش از اندازه اشحاص و مسئولین به مباحث بازار سرمایه و بروز افت و خیز شدید شاخص کل بورس تهران هیچگاه دیده نشد. "
پرونده با سه رئیس بسته شد!
انتخاب رئیس جدید سازمان بورس یک هفته زمان برد و در نهایت قرعه فال به نام محمدعلی دهقان دهنوی، معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی رسید. دهنوی در ابتدای حضور خود اعلام نمود که "اقبال به بازار سرمایه وقتی پرارزش است که منابع مالی واردشده در بازار سرمایه، صرف سرمایه گذاری و افزایش تولید و اشتغال در کشور شود. او همینطور تصریح کرد ابتدا باید در بازار سرمایه، نقدشوندگی ایجاد نماییم و از رفتارهای هیجانی جلوگیری نماییم. باید ساختارهای بازار را به نحوی اصلاح نماییم که سرمایه گذاران خرد کمتر صدمه ببینند. "
وی همینطور بر این باور بود که "قیمت ها در بازار سرمایه خویش را با انتظارات تعدیل می کنند اما نکته مهم این است که بازار سرمایه باید شفافیت و گردش اطلاعات بالا داشته باشد. اگر نقدینگی در خرید و فروش دارایی جذب شود، می تواند از افزایش تورم جلوگیری کند و این کارکرد مثبت بازار مبتنی بر دارایی ها است و بورس هم یکی از این بازارها به حساب می آید. آینده اقتصاد ما با بازار سرمایه گره خورده است. در کشور ما بار اصلی تأمین مالی بر دوش بانک ها بوده است، اما حالا برگزیده ایم که بازار سرمایه را بعنوان تأمین کننده مالی اقتصاد کشور، حمایت نماییم و توسعه دهیم. "
دهنوی در سه ماهه آخر سال قبل بر مسند خود باقی ماند تا سازمان بورس پرونده سال ۱۳۹۹ را تنها با سه رئیس به پایان ببرد!
منبع: نیازگاه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب