واشنگتن پست:
كرونا بی اهمیت بودن نفت را ثابت كرد
به گزارش نیازگاه واشنگتن پست در تحلیل روز سه شنبه درباره وضعیت صنعت نفت نوشت: كرونا با همه مشكلاتش یك مزیت درپی داشت، به جهان نشان داد نفت در عصر دیجیتال محلی از اعراب ندارد؛ زمان روی آوردن به انرژی های تجدیدپذیر است.
این تحلیل به قلم "فرانسیسكو تورو" مفسر سیاسی و دیدگاه نویس واشنگتن پست می افزاید: سال ۲۰۲۰میلادی حقیقتا سال عجیب و غریب و پرماجرایی است؛ اما از تمام این ماجراهای عجیب و غریب، یكی از همه سرگیجه آورتر است، "قیمت منفی نفت".
این پدیده نوظهور اتفاقی بود كه روز دوشنبه در بازار جهانی نفت رخ داد. در بازار، نفت آنقدر به وفور در بازار ارائه شد كه بی ارزش ماند و فروشنده مجبور شد برای به زور تحمیل كردن آن به خریدار، ۳۰ دلار به هر مشتری بپردازد تا راضی شود نفت او را بگیرد و ببرد. بدین ترتیب فروشنده از شر اینهمه نفتی كه روی دستش مانده و نمی داند با او چه بكند و كجا نگهداری اش كند، خلاص می شود.
معنای چنین روندی چیست؟
در یك نظر اجمالی می توان فهمید كه فرمول ها و استعاره های رایج، از این پس در بازار نفت كاركرد ندارد. ما داریم از عربستانی صحبت می نماییم كه برای آنكه به اصطلاح روی روسیه را بكاهد، شیرهای نفتش را بی محابا باز می كند و قیمت یك دفعه سقوط می كند یا داریم از "اوپك" صحبت می نماییم كه برای افزایش قیمت شیرهای نفتش را می بندد.
گویا عمل تولید نفت و قطع تولید نفت، آنقدر آسان شده است كه با یك اشاره دست می توان شیر آنرا باز كرد و بست. اما در واقع امر اینطور نیست.
امروز شرایط جهان با چندین دهه قبل فرق كرده است. امروز دیگر همچون گذشته استخراج نفت یك كار سهل و ساده نیست كه به راحتی بتوان شیر نفت را باز كرد و بست. امروز استخراج نفت یك تجارت پیچیده است كه یك تكنولوژی فوق العاده پیشرفته را هم می طلبد. امروز نفت را تنها در صورتی می توان از چاه استخراج كرد كه دما و فشار داخلی چاه بدقت و بوسیله تزریق بخار به داخل آن كنترل شود.
بنابراین می بینیم كه بیرون كشیدن نفت از چاه همچون باز كردن شیر آب نیست. استخراج نفت، حتما" بی خصر و بی ضرر و زیان پایدار نیست. برخی از چاهها طوری هستند كه اگر به آنها اجازه بدهیم خنك شوند و فشارشان پایین بیاید، آنگاه ناگهان هیدروكربن های موجود در لایه های زیر زمین به آسفالت سخت شده تبدیل می شوند. این فرایند "رسوب آسفالتی" نامیده می شود و می تواند به طور مداوم هیدروكربن های زمین را از بین ببرد.
دشواری كار استخراج نفت تنها در این نیست.
می بینیم چقدر هم كار استخراج نفت سخت و ملالآور است و ضمن آن انبار و ذخیره كردن آن هم مستلزم یك سلسله فعالیتهای وحشتناك تر است، اما با این وجود بازهم كشورها پیوسته به پمپاژ نفت مورد نیاز خود ادامه می دهند در صورتی كه مخازن كافی برای ذخیره آن ندارند و حالا هم كه مشتری برای فروش آن ندارند.
این روند تا چه زمانی می تواند ادامه داشته باشد؟
۲۰۲۰ حقیقتا سال رخدادهایی عجیب و غریب و البته پدیده های منفی است.
البته در مورد نفت، این وضعیت "قیمت منفی" بعید به نظر می آید برای مدت زمان زیاد پایدار بماند. آنچه كه به نظر می آید دوام خواهد داشت، قیمت پایین نفت و یا شاید به عبارتی "قیمت مثبت نفت" است كه آن هم ناشی از شیوع كرونا در جهان است كه سبب كاهش تقاضا شده است.
خلاصه آنكه فقط یك واقعیت در بازار نفت وجود دارد، هم برای تولیدكننده و هم برای مصرف كننده و آن؛ "قیمت پایین نفت" است. این قیمت پایین نفت دو مزیت عمده دارد هم برای تولیدكننده و هم برای مصرف كننده. اول آنكه؛ سبب توزیع مجدد ثروت می شود، دوم آنكه؛ جایگاه ژئوپولیتیك به تولیدكننده و مصرف كننده ارزانی می دارد.
پس چرا تولیدكنندگان اصرار بر تولید و افزایش تولید دارند؟
تولیدكننده یك پولی برای پمپاژ نفت هزینه می كند اما درآمدی كه از آن كسب می كند را نه تنها در بانك ها سرمایه اندوزی می كند، بلكه در راه مقاصدی فراوان شامل صواب و ناصواب خرج می كند.
به عنوان نمونه، بعضی تولیدكنندگان آنرا در راه لابی كردن در صنعت شیل آمریكا خرج می كنند.
"ولادیمیر پوتین" آنرا در راه ماجراجویی های نظامی در "كریمه" و سوریه مصرف می كند.
"محمد بن سلمان آنرا در راه اشباع كردن اشتهای جنایتكاری در چندین قاره جهان خرج می كند.
"نیكولاس مادورو" آنرا بعنوان حقوق به جوخه های اعدامش در ونزوئلا پرداخت می كند.
اسكاتلند آنرا در راه توسعه مدارس ابتدایی هزینه می كند.
كانادا هم آنرا صرف رسیدگی به وضعیت پرستارانش می كند.
پس می بینیم در این میان بُرد با كشورهایی است كه نفت ندارند.
فرانسه، سنگاپور، و ژاپن نفت ندارند ازاین رو پول هنگفتی را هم صرف پمپاژ و خارج كردن آن نمی كنند و در عوض این پول را در داخل صرف توسعه كشور می كنند.
حكومت های استبدادی هم از این قاعده مستثنی نیستند همچون چین، مجارستان و زیمبابوه. آنها هم پول استخراج نفت را در جیبشان می گذارند و پس انداز می كنند.
مكان هایی بر روی كره زمین وجود دارد كه در عرض میلیونها سال مواد آلی شان درون لایه های داخلی زمین یخ زده است و در اثر انجماد تبدیل به نفت خام شده است. ابدا اینطور نیست كه روی نقشه كره زمین نگاه نماییم و بگوییم خوب حالا این مناطق نفت خیز آدم خوب های داستان و مناطق غیرنفت خیز آدم بدها.
بدون شك؛ دغدغه اصلی دنیا در بلندمدت همین مساله خواهد بود.
این بلایی كه بر سر قیمت نفت آمد و سقوطش را مسجّل كرد، یك مرتبه دیگر اهمیت انرژی های تجدید پذیر را برای كوتاه مدت برجسته كرد.
اگر این دوران رخوت نفت تداوم داشته باشد، یقینا برخی از تولیدكنندگان سوخت فسیلی را كه حتی قادر به شكستن هم نیستند از بین خواهد برد. این دوران ركود، یقینا جلوی سرمایه گذاری های كلان را در صنعت نفت می گیرد. مگر سرمایه گذار عقلش را از دست داده است بیاید و سرمایه اش را در عرصه ای به گردش بیاندازد كه نمی تواند از آن پول دربیاورد. ولو به فرض آنكه در بین مدت سطح تقاضا و سطح قیمت باردیگر بالا برود، بازهم این احساس خطر در مورد كار كردن در حوزه نفت دائمی شده است.
البته مسلما بخشی از تقصیر به گردن ویروس كروناست و صد البته كه این خوش بینانه ترین صدمه های جانسوز كروناست. تكنولوژی انرژی های تجدیدپذیر همیشه قابل رقابت با نفت بوده است و همچون گذشته پیشرفت خواهد نمود و امكان دارد به زودی و به آسانی از سوخت فسیلی سبقت بگیرد و او را پشت سرش جا بگذارد.
كرونا با همه مصیبت هایش، یك مزیت دارد و آن اینكه ثابت كرد یك صنعت چگونه می تواند در بلندمدت آنقدر سقوط كند كه امروز در عصر معاصر و عصر دیجیتال؛ كاملا بی اهمیت تلقی بشود.
وقتی غبارها خوابید و جنجال كرونا فرو نشست، آن موقع؛ باردیگر سرمایه گذاری كردن در صنعت نفت، یعنی سرمایه گذاری كردن برای تولید نوار كاسِت.
نفت هم همچون نوار كاست تاریخ مصرفش برای دنیای امروز تمام شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب