چه عواملی موجب جهش ارزی در کشور می شود؟
نیازگاه: جهش های ارزی، محصول 4 عامل زیربنایی در اقتصاد کشور است. بی ثباتی نرخ ارز در اقتصاد ایران، یک پدیده تک عاملی نیست که بتوان فقط با رفع تحریم یا دستورات پلیسی آنرا درمان کرد.
یادداشت میهمان- سید محمد سادات حسینی، کارشناس حوزه اقتصاد: جهش های ارزی، محصول ۴ عامل زیربنایی در اقتصاد کشور است. بی ثباتی نرخ ارز در اقتصاد ایران، یک پدیده تک عاملی نیست که بتوان فقط با رفع تحریم یا دستورات پلیسی آنرا درمان کرد. ابتدا باید برای درمان این بیماری، آن ۴ لایه را تفکیک و شناسایی کرد.
عامل اول، عامل ساختاری و خارجی است. نخستین لایه فشارِ ناشی از اخراج ایران از چرخه رسمی دلار و فقدان یک نظام پرداخت رسمی است. وابستگی شدید تسویه های ارزی کشور به کانال های غیررسمی و لنگر شدن تجارت کشور به درهم امارات، سبب شده تا کوچک ترین فشار خارجی بر تراستی ها یا شبکه صرافی ها در دبی، به شوک ارزی در تهران تبدیل گردد. همینطور عدم انطباق ارزی همچون درآمد به یوآن و مخارج به درهم، هزینه تبدیل و ریسک را بالا برده است.
عامل دوم، پولی و بانکی است. این عامل، در داخل کشور و توسط سیستم بانکی فعال می شود. بانکهای ناتراز خصوصاً خصوصی با خلق پولِ بدون پشتوانه و هدایت آن به سوی سفته بازی، سوخت ضروری جهت آتش تورم را فراهم می کنند. همزمان، دولت ها برای جبران کسری بودجه، با دستکاری نرخ تسعیر و گران سازی محاسباتی ارز، ناخودآگاه به بازار سیگنال گرانی می دهند و چرخه معیوب کسری بودجه-تورم را بازتولید می کنند.
عامل سوم، تجاری است. این عامل، به رفتار ذی نفعان صادراتی بازمی گردد. ناترازی در بازگشت ارز صادراتی مانند پرونده ۹۶ میلیارد دلاری، سبب شده با وجود آمار بالای صادرات روی کاغذ، دست بانک مرکزی در بازار حواله خالی بماند. صادرکنندگانی که از انرژی یارانه ای و ریالی استفاده می نمایند اما ارز خودرا خارج از چرخه نگه می دارند، در عمل سمت عرضه بازار را گرفتار قحطی مصنوعی می کنند.
عامل چهارم، بنیادین و رفتاری است. این عامل عمیق تر و ریشه در حقیقت های فیزیکی و روانی دارد. تبدیل شدن دلار به کالای سرمایه ای توسط مردم به علت نرخ بهره واقعی منفی و بی اعتمادی، تقاضای احتیاطی عظیمی را شکل داده که میلیاردها دلار را در خانه ها حبس کرده است. بنابراین، گرانی ارز برآیندِ تنگنای کانال های خارجی، پمپاژ نقدینگی بانکی، نشت ارز صادراتی و کمبود انرژی و اعتماد است. بطور خلاصه اولین لایه فشارِ ناشی از اخراج ایران از چرخه رسمی دلار و فقدان یک نظام پرداخت رسمی است. صادرکنندگانی که از انرژی یارانه ای و ریالی استفاده می نمایند اما ارز خودرا خارج از چرخه نگه می دارند، در عمل سمت عرضه بازار را گرفتار قحطی مصنوعی می کنند.
منبع: نیازگاه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب