فعالان حوزه هوش مصنوعی از چالش های فناورانه این حوزه سخن گفتند
هوش مصنوعی در ایران از نبود استاندارد ملی تا بی برنامگی در اختصاص منابع
نیازگاه: با رشد فزاینده پروژه های مبتنی بر هوش مصنوعی در کشور، فعالان این حوزه نسبت به نبود استانداردهای ملی، پراکندگی در سیاستگذاری ها، سخت گیری های غیرکارشناسی در راه دانش بنیان شدن و کمبود زیر ساخت هایی همچون GPU هشدار دادند و بر لزوم تدوین رویه های یکپارچه، ایجاد رسته رسمی مشاوران هوش مصنوعی، سطح بندی شرکت های نوپا و توسعه کامیونیتی تخصصی در این زمینه تاکید کردند.
به گزارش نیازگاه به نقل از ایسنا در نشست معاونت علمی ریاست جمهوری با فعالان هوش مصنوعی، شرکت های حاضر چالش های این حوزه را تشریح کردند و ایجاد یک روند یکپارچه در اختصاص اعتبارات و اعطای مجوزها و ایجاد زیر ساخت های این حوزه را خواهان شدند. اهم گفته های این شرکتها به این شرح است:
درخواست برای تدوین استاندارد ملی در ارزیابی پروژه های هوش مصنوعی
محمد عجمی، رییس هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه ای استان گلستان و دبیر کارگروه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی کشور، ضمن اشاره به تمرکز سیاستگذاری ها و اجرای پروژه های هوش مصنوعی در پایتخت، خواهان توزیع عادلانه و استانداردسازی فرآیندها در سطح کشور شد.
عجمی با اشاره به اینکه بیشتر تصمیم سازی ها و اجرای پروژه ها در تهران صورت می گیرد، بر لزوم گسترش عادلانه زیرساخت ها و دسترسی به داده ها در سطح ملی تاکید کرد.
وی از راه اندازی مراکز هوش مصنوعی کشاورزی و علم داده در استان گلستان بر پایه اسناد راهبردی ملی آگاهی داد و تعامل بیشتر نهادهای ملی با ظرفیتهای استانی را خواهان شد.
وی ضمن اشاره به تجربه های گوناگون شرکت تحت مدیریت خود در عرصه سیستم های سفارش گر و نرم افزارهای در رابطه با سلامت، تغذیه، خوابگاه و حوزه فرهنگی دانشگاه ها، تاکید کرد که فقدان رویه یکپارچه در وزارتخانه ها، مانع از پیشرفت پایدار پروژه های هوش مصنوعی است.
عجمی اظهار داشت: بارها اتفاق افتاده که بعد از صرف سال ها زمان برای توسعه پلت فرم های هوشمند و جمع آوری و تحلیل داده، ناگهان پروژه مشابهی از طرف دستگاه اجرائی دیگری کلید خورده و زحمات شرکت های فناور از بین رفته است.
دبیر کارگروه اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی کشور همین طور از کوشش برای ایجاد رسته رسمی کارشناسی و مشاوره هوش مصنوعی در سازمان نصر آگاهی داد و اظهار داشت: با حمایت اعضاء هیات رئیسه، پیشنهاد سطح بندی مشاوران هوش مصنوعی به سه سطح مطرح شده و امیدواریم در آینده نزدیک، این رده ها مبنای واگذاری پروژه ها در سطح ملی و استانی قرار گیرد.
سختگیری های غیرکارشناسانه برای دانش بنیان شدن
محمد کاهندش، مدیرعامل یکی از شرکت ها، با انتقاد از سخت گیری های غیرکارشناسی در پروسه تأیید دانش بنیان شدن محصولات نرم افزاری، اظهار داشت: محصولات ما با وجود داشتن کاربر غائی و بازار فعال، به علت نبود معیارهای متناسب با حوزه نرم افزار از دریافت تأییدیه دانش بنیانی محروم مانده اند.
وی تاکید کرد: ارزیابی پروژه های هوش مصنوعی باید با مشارکت نهادهای تخصصی مانند کمیسیون هوش مصنوعی سازمان نصر صورت گیرد و اضافه کرد: کارشناسان فعلی خیلی از مفاهیم فنی این حوزه را درک نمی کنند. در صورتیکه از متخصصان واقعی در پروسه ارزیابی استفاده شود، خیلی از شرکت های شایسته می توانند از حمایت های دانش بنیانی بهره مند شوند.
لزوم پشتیبانی از شرکت های نوپای فعال در عرصه هوش مصنوعی قبل از گرفتن مجوز دانش بنیانی
منصوری، رییس هیات مدیره شرکت فعال در عرصه هوش مصنوعی ضمن اشاره به چالش های شرکت های نوپای فعال در حوزه هوش مصنوعی، خواهان بازبینی در پروسه حمایت ها و اختصاص منابع به این گروه از شرکتها شد.
منصوری ضمن اشاره به فعالیت این شرکت در حوزه توسعه چت بات های عمومی و صنعتی اظهار داشت: ما نمونه های مختلفی از محصولات چت بات را رونمایی کرده ایم که برخی در قالب پلت فرم های صنعتی نیز به کار گرفته شده اند. اما چالش اصلی ما و خیلی از شرکت های مشابه، نبود دسترسی به منابع پایه ای مانند GPU در مراحل ابتدایی توسعه است.
وی ادامه داد: خیلی از این شرکتها هنوز مجوز دانش بنیانی ندارند، اما بطور جدی درحال توسعه محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. این شرکتها مانند جوانه هایی هستند که اگر در فاصله کوتاهی از حمایت اولیه برخوردار نشوند، ممکنست از بین بروند.
منصوری پیشنهاد کرد که سطح بندی جدیدی میان شرکت های دانش بنیان، فناور و شرکت های درحال توسعه محصول (Pre-product AI startups) ایجاد شود تا امکان اختصاص منابعی مانند GPU حتی با درصد کمتر برای آنها فراهم گردد.
وی تاکید کرد: این اقدام می تواند در بازه زمانی ۶ ماهه تا یک ساله، امکان تست، مطالعه و توسعه و ورود به بازار را برای این شرکتها فراهم آورد.
وی همین طور به تغییر استراتژی این شرکت در توسعه چت بات ها اشاره نمود و اظهار داشت: با عنایت به محدودیت منابع، تمرکز خودرا از توسعه مدلهای بزرگ زبانی (LLM) به سوی ساخت چت بات های سبک تر با محوریت سؤالات پرتکرار (FAQ) سوق داده ایم. این محصولات نیاز کمتری به GPU دارند، اما بازهم نیازمند فرهنگ سازی در میان مشتریان هستند.
لزوم ایجاد اجتماع هوش مصنوعی و تدوین استانداردهای بومی
پوریا حداد، مدیرعامل یکی دیگر از شرکتها و عضو کمیسیون هوش مصنوعی در این جلسه با تاکید بر اهمیت ایجاد جامعه فعالان حوزه هوش مصنوعی اظهار داشت: یکی از مباحثی که جای خالی آن احساس می شود، وجود یک اجتماع تخصصی پویا در حوزه هوش مصنوعی است. این جامعه می تواند با برگزاری رویدادهای آموزشی، ترویجی و عمومی به رشد این اکوسیستم کمک نماید.
حداد تصریح کرد: سابقه این تلاش ها به سال ها پیش بازمی گردد و اضافه کرد: اگر خاطرتان باشد، نخستین رویدادی که با حضور شما برگزار کردیم، در پژوهشکده علوم و فناوری شریف بود. از آن زمان بصورت مداوم درحال برگزاری برنامه هایی برای ترویج دانش هوش مصنوعی هستیم. در دوره ای که دکتر مینایی در ستاد توسعه هوش مصنوعی فعال بودند، حمایت هایی از این تلاش ها صورت می گرفت، اما امروز این حمایت ها کم شده و نیازمند پشتیبانی مجدد هستیم تا فعالان این حوزه بتوانند نیروهای متخصص آینده بازار کار را تربیت کنند.
ایشان در ادامه به موضوع رویداد بین المللی «وام صعودی» در عرصه هوش مصنوعی که مقرر است آذرماه در عربستان برگزار شود، اشاره نمود و اظهار داشت: این رویداد فرصت بسیار خوبی برای حضور ایرانی هاست، اما با عنایت به این که عربستان ویزا صادر نمی کند، مشکلاتی در راه حضور شرکت های ایرانی وجود دارد. با وزارت امور خارجه و اداره گذرنامه مذاکراتی صورت گرفته، اما برای تحقق حضور جدی شرکت ها، لازم است که صندوق نوآوری و شکوفایی نیز حمایت هایی فراتر از صرف دریافت غرفه نمایشگاهی ارائه کند.
حداد تاکید کرد: با عنایت به وضع موجود، خیلی از شرکتها حتی امکان ارائه محصول در این نمایشگاه را ندارند، بدین سبب بهتر است برای حضور به عنوان بازدیدکننده نیز بسته های حمایتی درنظر گرفته شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به پروژه های پلت فرم هوش مصنوعی اشاره نمود و اظهار داشت: هم اکنون شرکت های مختلفی می توانند در قالب این پروژه ها مشارکت کنند، اما اگر سازوکاری فراهم گردد که شرکت های بیشتری تحت پوشش این حمایت ها قرار بگیرند، با عنایت به ظرفیتهای فنی موجود در کشور، دستاوردهای قابل توجهی حاصل خواهد شد.
حداد به یکی دیگر از چالش های پیش روی اکوسیستم هوش مصنوعی پرداخت و اظهار داشت: در گفت و گو با شرکت های بزرگی مانند مپنا متوجه می شویم که علاقمند به ورود به حوزه هوش مصنوعی هستند، اما مسیر برای آنها روشن نیست. اگر استانداردی مشابه ISO در این حوزه تدوین و بومی سازی شود، می تواند راهنمای مناسبی برای صنایع بزرگ کشور باشد تا فرآیندهایی مانند گردآوری داده، گم نام سازی و پیاده سازی الگوریتم ها را به درستی طی کنند.
وی تاکید کرد: تدوین چنین استانداردهایی با حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری و صندوق نوآوری، می تواند مسیر تحول دیجیتال در شرکت های بزرگ ایرانی را هموارتر کند.
نبود شفافیت در ارزیابی دانش بنیان، چالش بزرگ شرکت های فعال در عرصه هوش مصنوعی
نفیسه فروزیده، مدیرعامل یکی دیگر از شرکتها در این جلسه با تشکر از فراهم شدن فرصت حضور شرکتها در جلسه، به بیان برخی چالش های ساختاری در پروسه ارزیابی دانش بنیان پرداخت و اظهار داشت: سال هاست در حوزه توسعه سیستم های مبتنی بر هوش مصنوعی فعالیت می نماییم. ضمن تقدیر از فرصتی که در اختیار شرکت های فناور قرار گرفت، مایلم چند نکته کلیدی را درباره ی پروسه ارزیابی دانش بنیان مطرح کنم.
وی ضمن اشاره به نبود قوانین شفاف در این حوزه اضافه کرد: یکی از مهم ترین مشکلاتی که شرکتها با آن مواجهند، نبود قوانین مشخص و صریح برای ارزیابی دانش بنیان است. در بعضی موارد، دبیرخانه یا شرکت های کارگزار برمبنای تشخیص خود، پروسه را تغییر می دهند و این مساله می تواند تصمیمات را به سوی سلیقه ای بودن سوق دهد. از آنجائیکه شرکتها از چارچوب حقوقی دقیق باخبر نیستند، نمی توانند بررسی نمایند که این تغییرات در قالب اختیارات قانونی قرار دارد یا خیر.
فروزیده همین طور به یکسان بودن پروسه ارزیابی برای محصولات جدید و محصولات ارزیابی شده قبلی اشاره نمود و اظهار داشت: هم اکنون، روال ارزیابی برای یک محصول جدید با محصولاتی که قبلاً ارزیابی شده اند، یکی است و این موجب می شود شرکتها مجبور شوند کارهای تکراری یا غیرضروری انجام دهند، بدون این که این اقدامات ارزش افزوده ای به همراه داشته باشد.
وی ادامه داد: در مورد محصولات بین رشته ای نیز مشکل مشابهی وجود دارد. چون معیار مشخصی برای ارزیابی این نوع محصولات تعریف نشده، اغلب فقط از یک بُعد به آنها نگاه می شود و سایر جنبه های مهم مغفول می ماند. در نتیجه، ارزیابی غائی نمی تواند تصویر دقیقی از توانمندی های واقعی محصول ارائه کند.
فروزیده به یک نمونه عینی و ملموس از این چالش ها اشاره نمود و اظهار داشت: ما درخواست ارزیابی برای یک محصول جدید ثبت کردیم در صورتیکه بالاتر از یک سال به انتها اعتبار محصولات قبلی مان باقیمانده بود. حال که هنوز حدود ۸ ماه از آن اعتبار باقیمانده، نامه ای دریافت کرده ایم که می گوید باید دو محصول قبلی را نیز فوراً باردیگر ارزیابی نماییم، آن هم تنها با فرصت یک هفته ای. در غیر این صورت دسترسی ما به سامانه قطع خواهد شد و بطور کامل از لیست شرکت های دانش بنیان خارج خواهیم شد.
وی با تاکید بر این که اینطور رویکردها موجب ایجاد سردرگمی و فشار بی مورد به شرکتها می شود، خواهان بازبینی در روندهای اجرائی و تعریف فاکتورهای شفاف و قابل پیش بینی برای ارزیابی محصولات شد.
قوانین بجای تسهیل، مانع تراشی می کنند
ارژنگ ملک، رییس هیات مدیره یکی دیگر از شرکتها و فعال حوزه تحلیل داده و خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی، در این جلسه ضمن اشاره به برخی چالش های ساختاری در راه توسعه خدمات هوش مصنوعی اظهار داشت: خیلی از قوانین موجود، بجای تسهیلگری، تبدیل به مانع تراشی شده اند و بخش عمده ای از انرژی شرکتها صرف عبور از این موانع می شود.
وی با تاکید بر این که این مشکلات محدود به حوزه افتا نیست، افزود: علاوه بر چالش هایی که در عرصه امنیت اطلاعات وجود دارد، سایر حوزه ها نیز با موانع مشابهی روبه رو هستند. این روند، مسیر فعالیت شرکت های فناور را با کندی مواجه کرده و موجب هدررفت منابع می شود.
ملک همین طور با انتقاد از نبود ساختار مناسب برای ممیزی خدمات هوش مصنوعی، اظهار داشت: سازوکار مشخصی برای ممیزی خدمات هوش مصنوعی تعریف نشده است. تمرکز ممیزی ها عمدتا بر روی محصول غائی است، در صورتیکه بخش عمده ای از فعالیت شرکتها مبتنی بر ارائه ی خدمت است. در این حالت، ما در آغاز یک پروژه وارد سازمان می شویم، مسئله را حل می نماییم و خارج می شویم، بدون این که الزاماً محصول فیزیکی یا دیجیتالی مشخصی برای ممیزی باقی بماند. عمده دانش نیز در تیم فنی رسوب می کند، نه در قالب یک خروجی قابل ارزیابی.
این فعال حوزه تحلیل داده و خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی همین طور ضمن اشاره به مشکلات موجود در حوزه دسترسی به داده ها، اضافه کرد: یکی از چالش های کلیدی ما، نبود دسترسی به داده های باز (Open Data) است. این مشکل ناشی از نبود متولی مشخص، نبود سازوکار فنی برای نونیم سازی داده ها و نبود زیرساخت یکپارچه برای ارائه این خدمات است.
ملک تصریح کرد: هرچه دسترسی ما به داده ها محدودتر باشد، طبیعتاً توان ما در حل مسایل واقعی کاسته می شود. برای رشد واقعی این حوزه، باید بصورت فوری سازوکارهایی برای تسهیل دسترسی امن، قانون مند و غیرفردمحور به داده های عمومی تعریف شود.
نبود قانون شفاف در عرصه حریم خصوصی، هوش مصنوعی را به شمشیر دولبه مبدل کرده است
فولادگر، مدیر نوآوری یکی دیگر از شرکتها در نشست فعالان حوزه هوش مصنوعی ضمن اشاره به چالش های حقوقی در رابطه با صیانت از اطلاعات کاربران، اظهار داشت: در بحث قانون گذاری، همانطور که دوستان اشاره کردند، لازم می دانم بر موضوع حریم خصوصی کاربران تاکید ویژه ای داشته باشم. متاسفانه در کشور ما، نقص جدی قانونی در عرصه صیانت از حریم خصوصی کاربران وجود دارد؛ مسئله ای که با داغ شدن مباحث در رابطه با هوش مصنوعی، ابعاد نگران کننده تری نیز به خود گرفته است.
وی ادامه داد: هم اکنون، هوش مصنوعی به شمشیر دولبه ای تبدیل گشته که در کنار فرصت های بی شمار، در صورت نبود چارچوب های قانونی و اخلاقی می تواند برای کاربران خطرناک باشد. خوشبختانه در جلسه اخیر شورای عالی فضای مجازی نیز به موضوع حریم خصوصی پرداخته شد و امیدواریم این شروع راهی برای تدوین قوانین شفاف و جامع در این عرصه باشد.
فولادگر با تاکید بر لزوم مسئولیت پذیری جمعی در این حوزه، اظهار داشت: امیدوار هستم همه عزیزانی که در این نشست حضور دارند، صیانت از حریم خصوصی کاربران را به عنوان دغدغه ای جدی در توسعه هوش مصنوعی درنظر بگیرند. مردم ایران در گذشته از نقض حریم خصوصی لطمه های زیادی دیده اند و لازم است تلاش نماییم در راه توسعه هوش مصنوعی، چنین لطمه هایی تکرار نشود.
نبود شفافیت در پروژه های هوشمندسازی، مانع استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان است
سروش حسن آبادی، معاون کسب وکار یکی از شرکتها و عضو کمیسیون ICT سازمان نظام صنفی رایانه ای، در نشست تخصصی فعالان هوش مصنوعی ضمن اشاره به برخی چالش های زیرساختی و اجرائی، اظهار داشت: یکی از با اهمیت ترین نیازهای فعالان این حوزه، دسترسی به داده های مناسب برای آموزش مدلها و همین طور دسترسی به GPU برای توسعه مدلهای بزرگ است. این دو موضوع از دغدغه های جدی شرکت های فعال در عرصه هوش مصنوعی هستند که قبل تر نیز توسط سایر همکاران عنوان شد.
وی ضمن اشاره به وضعیت پروژه های هوشمندسازی در کشور، اضافه کرد: در امسال، شاهد برگزاری رویدادهای مختلفی با محوریت هوشمندسازی از طرف متولیان مختلف، خصوصاً دستگاه های دولتی بودیم. با این وجود، خروجی عملیاتی مشخصی از این رویدادها استخراج نشده است. یکی از دلیلهای اصلی این موضوع، عدم شفافیت در نیازها و اولویت های سازمان ها در عرصه هایی مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیاست.
حسن آبادی تاکید کرد: تا وقتی که این نیازها در قالب طرح های مشخص و اجرائی تعریف نشوند، برگزاری چنین رویدادهایی بیشتر در حد نمایش باقی می ماند و امکان استفاده اثربخش از ظرفیتهای بالای شرکت های داخلی در این عرصه فراهم نمی شود.
وی ابراز امیدواری کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بتواند با ایفای نقش راهبردی، سازمان های متقاضی را در تعریف و تبدیل نیازهای خود به طرح های اجرائی یاری دهد تا امکان بهره مندی از توان شرکت های دانش بنیان فراهم گردد.
لزوم تسهیل ارتباط شرکت های دانش بنیان با شرکای خارجی برای توسعه صادرات
به گزارش نیازگاه به نقل از ایسنا، حسین لولایی، مدیرعامل یکی دیگر از شرکتها در نشست فعالان حوزه هوش مصنوعی با تاکید بر اهمیت صادرات محصولات دانش بنیان، اظهار داشت: یکی از خاصیت های کلیدی معاونت علمی، توجه به مقوله صادرات است. برای آنکه محصولات شرکت های داخلی در حوزه بین المللی قابلیت صادرات پیدا کنند، لازم است که شرکتها ارتباط مؤثری با شرکای خارجی داشته باشند.
وی ادامه داد: به نظر من، معاونت علمی می تواند نقش بسیار مؤثری در تسهیل این ارتباطات ایفا کند. بطورمثال با بوجودآوردن بستری که مثل یک چراغ قوه مسیر را در این عرصه روشن کند تا شرکتها خودشان بتوانند پارتنرهای مناسب شان را بیابند. این حمایت و تسهیل از طرف معاونت، می تواند کمک بزرگی به شرکت های دانش بنیان باشد تا در بازارهای جهانی حضور پررنگ تری پیدا کنند.
لولایی ضمن تشکر از برگزارکنندگان اظهار امیدواری کرد که این مساله مورد توجه ویژه قرار گیرد و اقدامات لازم در این حوزه صورت پذیرد.
لزوم ایجاد متولی مشخص برای داده ها و توسعه پلت فرم اشتراک گذاری داده در کشور
محمدمهدی ارسنجانی، مدیرعامل یکی از شرکت های هوش مصنوعی با تاکید بر اهمیت داده به عنوان زیرساخت اصلی در توسعه هوش مصنوعی، اظهار داشت: یکی از چالش های اصلی در کشور، دسترسی به داده هاست. بخش بزرگی از داده ها در اختیار نهادهای دولتی یا سازمان های وابسته به دولت قرار دارد. از طرفی، در وزارت ارتباطات کارگروهی تحت عنوان «تعامل پذیری» شکل گرفته که هدف آن تدوین استانداردهایی برای تسهیل دسترسی کسب وکارها به داده هاست.
وی ضمن اشاره به نقش بالقوه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در این عرصه اضافه کرد: به نظر من، معاونت می تواند در سه حوزه نقش مؤثری ایفا کند: نخست، ایجاد یک متولی مشخص ملی برای موضوع «دیتا شیرینگ» (اشتراک گذاری داده ها)؛ دوم، مشارکت فعال متخصصان هوش مصنوعی در پروسه تدوین استانداردها و روال ها و سوم، پشتیبانی از توسعه زیرساخت اشتراک گذاری داده ها.
ارسنجانی در ادامه اظهار داشت: در سازمان ملی هوش مصنوعی نیز بخشی تحت عنوان معاونت داده وجود داشت که پروژه ای با نام «دیتا اکسچنج پلتفرم» را دنبال می کرد. خوب است این پروژه با همکاری همان کارگروه تعامل پذیری وزارت ارتباطات به نتیجه برسد و خروجی عملیاتی داشته باشد. ایجاد یک پایگاه ملی برای اشتراک داده ها، اهمیت بسیار زیادی برای توسعه فناوری هوش مصنوعی در کشور دارد.
وی تاکید کرد: امیدوار هستم این مساله جدی گرفته شود، چونکه دسترسی به داده کلید حل خیلی از چالش ها در راه توسعه هوش مصنوعی است.
نقد جدی به مسیر فعلی اجرای پروژه های هوش مصنوعی دولتی
مرتضی جوان، نماینده یکی از شرکت های هوش مصنوعی، در نشست تخصصی فعالان این حوزه با نگاهی انتقادی، به بررسی روند اجرای پروژه های کلان دولتی در عرصه هوش مصنوعی پرداخت و اظهار داشت: احساس می کنم حرف های کلیشه ای در این فضا کارآمد نیستند و باید به صورت جدی تری به مسایل بپردازیم. شما (خطاب به مسئولان معاونت علمی ریاست جمهوری) تصمیم بزرگی دارید برای کاری بزرگ، اما مسیری که در پیش گرفته اید به آن نقطه ختم نخواهد شد.
وی ضمن اشاره به تجربه شخصی همکاری با دانشگاه ها در پروژه های گذشته، اظهار داشت: در سال ۱۴۰۰ تجربه ای با دانشگاه شریف داشتیم که دیتاسنتر و GPUهای مورد استفاده مان آنجا مستقر بود. در پی یک اتفاق ساده، سه هفته طول کشید تا مجوز ورود به دیتاسنتر برای اعمال یک تغییر کوچک صادر شود. دانشگاه ماهیتاً نهادی علمی است و اولویت اولش ارائه سرویس نیست. این مدل در عمل ناکارآمد است.
جوان ضمن اشاره به پروژه هایی مانند پلتفرم ملی هوش مصنوعی، سیمرغ و دیگر طرح های مشابه اظهار داشت: پروژه هایی مثل سیمرغ، با حمایت هایی مثل حمایت دکتر معتمدی، رییس اسبق دانشگاه امیرکبیر اجرا شدند، اما در نهایت چه تحول مؤثری رقم زدند؟ امروز هم سکو با دانشگاه شریف پیش می رود، اما تضمینی نیست که در آینده به سرنوشت پروژه های مشابه گرفتار نشود.
وی ادامه داد: هرگاه دولت وارد حوزه ای شده، نه با نگاه سود و منافع اقتصادی، بلکه فقط با ماین ست بروکراتیک جلو رفته و در نهایت پروژه به زخمی تبدیل گشته که درمان نشده است. ما منابع محدودی داریم و گرچه می بینیم که توزیع منابع در ماین ست بروکراتیک (رویکرد اداری و غیرچابک) درحال تغییر است، اما با رویکرد فعلی، بعید می دانم تغییر شایان توجهی رخ دهد.
این فعال حوزه هوش مصنوعی اشاره کرد: ما زمان نداریم. مسئله پشتیبانی از بخش خصوصی بطورکامل بدیهی است. دولت نباید خودش لباس بپوشد و وارد زمین بازی شود، مثل تجربه ناموفق موتور جست وجوی ملی، ابرملی و پروژه های مشابه. اگر مقرر است اقدامی مؤثر صورت گیرد، باید با ارزیابی درست، استراتژی طولانی مدت و ماین ست روشن، به سراغ بخش خصوصی برویم و حمایت اصولی و هدفمند داشته باشیم. هزاران روش برای انجام این کار وجود دارد.
یارانه جی پی یو
بهاره محمدی نژاد، مدیرعامل یکی از شرکت های فعال در عرصه هوش مصنوعی اظهار داشت: یکی از موضوعات مهم، بحث یارانه های GPU بود؛ یارانه ای که از سال ۱۴۰۱ شروع شد اما در طول این مدت دستخوش تغییرات مختلفی شد، هم برای ما به عنوان عرضه کننده خدمات زیرساختی و هم برای شرکت هایی که از این سرویس ها بهره مند می شدند.
وی ادامه داد: این تغییرات بعضاً موجب ایجاد بی ثباتی در برنامه ریزی شرکتها شد و مانع از ایجاد یک روند پایدار در استفاده از توان پردازشی مورد نیاز برای توسعه مدلهای هوش مصنوعی شد.
مرکزگرایی در پروژه های هوش مصنوعی می تواند شرکت های فعال در استانها را از بین ببرد
محمدرضا حسینیان، فعال حوزه هوش مصنوعی با ۲۰ سال سابقه فعالیت در اکوسیستم هوش مصنوعی کشور، اظهار داشت: در دولت دکتر پزشکیان هستید و شاید بد نباشد یکی از شعارهای ایشان را یادآوری کنم: «برای ایرانیان، با ایرانیان، بر پایه حق و عدالت». بر همین اساس، انتظار ما این است که نگاهی فراتر از دانشگاه شریف، فراتر از تهران و فراتر از جمع محدود فعالان این حوزه وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: در توزیع عادلانه پروژه های هوش مصنوعی در سطح کشور، لازم است حمایت گسترده تری از شرکت های فعال در سایر استانها نیز صورت گیرد. شما از یک بازه زمانی ۶ ماهه صحبت می کنید، اما واقعیت این است که این ۶ ماه می تواند فضای بسیار دشواری برای خیلی از شرکت های نوپا بوجود آورد و حتی ممکنست تعدادی از آنها در طول این مدت از بین بروند.
حسینیان افزود: ما نمونه هایی در کشورهای دیگر مانند امارات را مشاهده می نماییم که چگونه استارت آپ های مختلفی با حمایت دولت، پایه های اقتصاد دیجیتال را شکل می دهند. چرا چنین حمایتی نباید در ایران نیز رخ دهد؟ کشورهایی که با جدیت در این عرصه ورود کرده اند، حال درحال ساختن آینده خود هستند، اما در ایران متاسفانه برخی شرکت هایی که سال ها فعالیت نموده اند، به علت تمرکز حمایت ها در یک نقطه خاص، در آستانه نابودی قرار گرفته اند.
وی اظهار داشت: خواهشی که دارم، با نهایت احترام به اساتید و مسئولانی که در این جلسه حضور دارند، این است که این روند و نگاه متمرکز فعلی باید تغییر کند، چونکه استمرار آن می تواند لطمه های جبران ناپذیری به بدنه نوآوری کشور وارد کند.
هوش مصنوعی فقط به GPU محدود نیست؛ مدلهای اج (Edge) نیز نیازمند حمایت هستند
محمد صبری، مدیرعامل یکی از شرکتها در عرصه هوش مصنوعی و عضو هیات علمی دانشگاه، در نشست فعالان این حوزه با مسئولان دولتی، برگزاری جلسات دوره ای بدون واسطه با حضور نمایندگان شرکتها را خواهان شد.
وی اظهار داشت: خواهش من این است که این جلسات با حضور شما بصورت دوره ای و بدون واسطه برگزار گردد. ما در کمیسیون هوش مصنوعی نظام صنفی رایانه ای تهران حدود ۳۰ تا ۳۵ عضو داریم که اغلب مدیران یا اعضاء هیات مدیره شرکت های فعال می باشند و از دانشگاه نیز در این جمع حضور دارند.
صبری ضمن اشاره به شرایط فنی شرکت های فعال در عرصه بینایی ماشین، اضافه کرد: خوشبختانه ما هم اکنون پیچیدگی هایی نداریم که نیاز به GPUهای گرانقیمت داشته باشیم. عمدتا مدل هایمان را روی CPU پیاده سازی می نماییم و گاهی هم روی Embedded Deviceها فعالیت داریم. اما متاسفانه بخش عمده این جلسه صرف بحث درباره ی GPU و LLM شد، در صورتیکه ما در صنعت با چالش های مهم تری روبه رو هستیم که باید روی اج (Edge) حل شوند؛ جایی که اساساً خبری از GPU نیست.
وی تاکید کرد: خواهشم این است که به این بخش هم توجه گردد. ما نیز نیاز به حمایت داریم. مشکلی که بیشتر با آن مواجه هستیم، نحوه بازیگری دولت در این حوزه می باشد.
صبری، سپس با ذکر دو تجربه موفق، افزود: ما شرکت هایی که در عرصه بیمه ماشین و احراز هویت فعالیت داریم، از ابتدای کرونا تاکنون، بواسطه طرح تحول دیجیتال اقتصادی و با هدف غیرحضوری شدن خدمات سازمان ها، خدماتی مثل احراز هویت، امضای دیجیتال، مباحث رمزنگاری (کریپتوگرافی) و دریافت و توصیف اسناد دیجیتال مانند سفته الکترونیکی عرضه کرده ایم.
وی ادامه داد: در این راه، نهادهایی مانند مرکز آمار قوه قضاییه نقش مؤثری داشتند و فرآیندهای شفافی برای اعلام آمادگی، صدور مجوز و نظارت دوره ای شکل گرفت. تعدادی از مجوزها لغو و برخی دیگر صادر شد. امروز، نزدیک به ۱۵ میلیون احراز هویت توسط شرکت هایی انجام شده که کارگزار قوه قضاییه هستند. این مساله موجب تسهیل امور برای شهروندان شده، بطوریکه افراد می توانند با هزینه ای کمتر نسبت به دفاتر خدمات قضایی، از خانه احراز هویت شده و خدمات دریافت نمایند.
صبری افزود: در سامانه سجام نیز همین الگو پیاده شد. گردش مالی بوجود آمد، شرکتها منتفع شدند و اکوسیستم شکل گرفت. ما در این چهار پنج سال، با وجود الزام به دریافت انواع مجوزها از پدافند غیرعامل و حفاظت قوه قضاییه، در میدان باقیمانده ایم، تیم مان را حفظ نموده ایم، چون بخش خصوصی هستیم.
وی با انتقاد از رویه تصدی گری برخی نهادها، اظهار داشت: متاسفانه برخی سازمان ها با این نگاه جلو آمدند که کل سهم بازار متعلق به آن هاست، بطورمثال در عرصه رتبه بندی و اعتبارسنجی. این رویکرد سبب لطمه به مشارکت بخش خصوصی و کاهش راندمان پروژه ها می شود.
منبع: نیازگاه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب